BEN NE YAPABİLİRİM?


Ülkemiz bir ülkede kişi başına düşen su miktarı göz önünde bulundurularak yapılan tanımlamaya göre su fakiri olma yolunda ilerlemektedir.

Küresel ölçekte giderek artan su talebi ve iklim değişikliğinin beraberinde getirdiği kuraklıkla birlikte, su kaynakları üzerindeki baskı her geçen gün şiddetlenmekte ve sektörler kadar bireylerin ve diğer tüm canlıların karşı karşıya olduğu su riski de artmakta.

GEZEGENİMİZİN ERİŞİLEBİLİR TATLI SU MİKTARININ,
DÜNYANIN TOPLAM SU VARLIĞININ %1'İNDEN BİLE DAHA AZ
OLDUĞUNU BİLİYOR MUYDUNUZ?

Türkiye'de bir kişi, günde ortalama 216 litre su tüketiyor. Avrupa ortalamasında kişi başına tüketim 150 metreküp. Bu sayıya, üretimde kullanılan su miktarı dahil değil. Doğrudan kullanmadığımız, ancak gıdamızın ve kullandığımız eşyaların üretiminde tüketilen suya “sanal su” deniyor. Türkiye'de kişi başı günlük su kullanımı sanal su da dikkate alındığında 5.416 litreye çıkıyor.

TÜKETİMİMİZİN SU AYAK İZİ

Gıdamız, giysilerimiz ya da kullandığımız herhangi bir eşya üretilirken kullanılan su, o nesnenin su ayak izini oluşturur. Örneğin, bir fincan sade kahvenin son kullanıcıya ulaşana kadar geçirdiği süreçler şöyle tanımlanabilir: Kahve bitkisinin yetiştirilmesi, hasadın yapılması, rafine edilmesi, nakliyesi, kahve çekirdeklerinin paketlenmesi, kahvenin satılması ve fincana koyulması. Bütün bunlar için harcanan su miktarı bir fincan kahve için 130 litredir. Bu kahve, kâğıt bardakta, süt ve şeker eklenerek tüketildiğinde ise harcanan su miktarı ortalama 208 litreye çıkar. Dolayısıyla içtiğimiz bir fincan kahve için, 208 litre su harcanmış olur.
  • 1 porsiyon kırmızı et (200 gr) için 3.100 litre
  • 1 porsiyon beyaz et (200 gr) için 780 litre
  • 1 dilim ekmek için 40 litre
  • 1 bardak çay için 30 litre
  • 1 bardak süt için 200 litre (Bu miktar süt tozunda beş kat daha fazladır.)
  • 1 porsiyon pilav için 150 litre
  • 1 adet küp şeker için 7,5 litre
  • 1 porsiyon peynir için (75 gr) 375 litre
  • 1 paket patates cipsi için (200 gr) 185 litre
  • 1 hamburger için 2.400 litre
  • 1 adet portakal için 50 litre
  • 1 bardak portakal suyu (200 ml) için 170 litre
  • 1 adet A4 kağıt için 10 litre
  • 1 adet pamuklu tişört için 2400 litre
  • 1 çift deri ayakkabı için 8.000 litre su tüketilir.

TÜM BU MİKTARLARI AZALTMAK VE SUYUMUZU DAHA AKILCI KULLANMAK ELİMİZDE!
SİZ BUNLARDAN HANGİLERİNİ YAPABİLİRSİNİZ?

Banyoda:
  • Bir musluktan dakikada 14 lt su akar. Ellerinizi yıkarken, dişlerinizi fırçalarken ve tıraş olurken musluğu kapatabilirsiniz.
  • Su tasarrufu sağlayan duş başlıklarını tercih edebilir ve musluklara perlatör takabilirsiniz. Bu, suya hava karıştırarak, %30’a varan oranda tasarruf sağlar.
  • Damlayan musluklar günde 4 litre kadar suyun boşa gitmesine neden olur. Damlayan muslukları tamir edebilirsiniz.
  • Sifonlarda küçük hazne tercih ederek yılda ortalama 3.750 litre su tasarrufu sağlayabilirsiniz.
  • Duş süresini mümkün olduğunca kısa tutabilir, gerekmediği durumlarda musluğu kapatabilirsiniz.
  • Sıcak su borularının yalıtkan malzeme ile kaplanmasını sağlayabilirsiniz. Bu, boruların ısınmasını beklerken musluğun açılıp suyun boşa harcanmasını önler.
Mutfakta:
  • Bulaşıkların elde yıkanmak yerine bulaşık makinesine koyabilir ve bulaşık makinesini tam dolu halde çalıştırabilirsiniz. Böylece hem daha az enerji hem de daha az su ve deterjan tüketimi olur.
  • Bulaşıkları elde yıkamak gerektiğinde musluğu kapalı tutabilir, su dolu bir leğen kullanarak daha az su tüketebilirsiniz.
  • Sebze ve meyveleri akan suda yıkamak yerine su dolu bir kasede yıkayabilir, biriken suyu bitkilerinizi sulamada kullanabilirsiniz.
  • Sebzeleri harlı ateşte kaynatmak yerine düdüklü tencerede ya da kısık ateşte az suyla pişirmek hem sebzelerin besin değerini korumaya hem de daha az su tüketmeye yardımcı olur.
  • Dondurulmuş yiyecekleri musluğun altında suya tutarak çözdürmek yerine mikrodalga fırın kullanmak ya da önceden buzluktan indirerek çözülmesini beklemek su tasarrufu sağlar.
Bahçede:
  • Bitki sulamak için çok su tüketen fıskiyeler yerine yağmurlama ya da damla sulama gibi daha etkili yöntemleri tercih edebilirsiniz.
  • Bahçenizi sabahın erken saatlerinde ya da gece sulayarak suyun buharlaşmayla boşa harcanmasının önüne geçebilirsiniz.
  • Bahçenize bir fıçı yerleştirerek yağmur suyu depolayabilir ve bitkilerinizi bu suyla sulayabilirsiniz.

SÜRDÜRÜLEBİLİR ÜRETİM SÜREÇLERİYLE ÜRETİLEN SERTİFİKALI ÜRÜNLERİ TERCİH EDEBİLİRSİNİZ.
Küçük adımlar, su damlalarından okyanus yaratabilir.
  • Geri dönüşebilir atıkları uygun şekilde ayrıştırarak su tüketiminizi azaltabilirsiniz.
  • Bozulan eşyalarınızın yerine yenisini almak yerine tamir ederek kullanmaya devam edebilirsiniz.
  • İkinci el eşyalar satın alabilirsiniz, her yeni eşya, üretiminde harcanacak tonlarca su demek.
  • Enerji ve su tasarrufu sağlayan ürünleri tercih edebilirsiniz.
  • Su kaynakları konusunda çalışan sivil toplum kuruluşlarına destek vererek ortak çabaya katkı sağlayabilirsiniz.
Kısacası, ihtiyacın üstünde tüketimden kaçınmak bireysel olarak alabileceğimiz en iyi önlemdir.
Çünkü, su biterse herkes susar! Suyumuzu korumak için, hepimize düşen görevler var. Küçük adımlar, su damlalarından okyanus yaratabilir. #BirlikteMümkün